High Level meeting
Johan Hanssens, Seretaris-generaal van het Departement EWI, tijdens de High Level meeting.
Op initiatief van Jean-Eric Pacquet, Directeur-generaal DG Research & Innovation werd op 18 december 2019 een High Level meeting georganiseerd tussen de Europese Commissie en de EU-lidstaten over de O&O-samenwerking tussen enerzijds de Europese Unie en haar lidstaten en anderzijds China.
De voormiddagsessie was voorbehouden voor de EU-lidstaat vertegenwoordigers, de namiddagsessie stond open voor de EU-stakeholders. Het programma is raadpleegbaar in bijlage.
China als ‘scientific powerhouse’: enkele facts & figures
De afgelopen decennia groeide China uit tot een ‘scientific powerhouse’.
Kijk alleen al kwantitatief: het aandeel van China in de wereldwijde O&O-bestedingen steeg van 5% in 2000 naar 21% in 2015. De aandelen van de EU en de VS daalden van respectievelijk 25% en 37% naar 20% en 30%.
Bekijken we deze wereldaandelen naar type financier, dan heeft de EU inzake publieke financiering met 23% een hoger aandeel dan China met 16%.
Maar inzake de O&O-bedrijfsuitgaven overtreft China met 24% reeds Europa met nog een aandeel van 19%.
Maar ook kwalitatief is China aan een opmars bezig.
Ook uitgedrukt in % van het bbp (de zgn. ‘O&O-intensiteit’)overtreffen de totale Chinese O&O-bestedingen de Europese.
‘Made in China 2025’ strategie
Het wereldwijde geopolitieke landschap is in volle verandering. De EU dient daarin haar plaats te vinden ten aanzien van andere grootmachten zoals de Verenigde Staten en China.
Met haar ‘Made in China 2025’ strategie heeft China duidelijk gemaakt waar haar ambities liggen.
Tegen 2025 wil China wereldleider zijn in 10 hig-tech industriële sectoren:
1. Next-generation IT;
2. High-end numerical control machinery and robotics;
3. Aerospace and aviation equipment;
4. Maritime engineering equipment and high-tech maritime vessel manufacturing;
5. Advanced rail equipment;
6. Energy-saving vehicles and new energy vehicles;
7. Electrical equipment;
8. Agricultural machinery and equipment;
9. New materials;
10. Biopharmaceutical and high-performance medical devices.
In deze domeinen wil China haar binnenlandse innovatiecapaciteit versterken en haar afhankelijkheid van buitenlandse technologie verminderen.
O&O-investeringen spelen daarin een sleutelrol. De ambitie is tegen 2020 2,5% van het Chinese bbp te besteden aan O&O.
De relatieve aandelen van de bedrijfsuitgaven O&O naar sectoren in China en de EU worden onderstaand weergegeven. De diversificatie van de Chinese investeringen is breder dan die van de EU.
Meer statistieken over de interacties EU-China inzake wetenschap economie, handel, technologie en O&O zijn te vinden de voortreffelijke recente publicatie ‘China. Challenges and prospects from an industrial and innovation powerhouse’ van de Europese Commissie en het Joint Research Centre (JRC).
De complexe relatie EU-China
Zonder in detail te gaan over de inhoud van de meeting kan toch het volgende gezegd worden.
De relatie tussen de Europese Unie en China kent een viertal dimensies.
Ten eerste is China voor Europa een ‘coöperatieve partner’ wanneer het er op aankomt de wereldwijde uitdagingen zoals klimaat, gezondheid, armoede enz. aan te pakken.
Ten tweede is China ‘een onderhandelingspartner’ op het wereld handelstoneel. De Europese Unie heeft met haar interne markt van 500 miljoen consumenten onderhandelingsmacht ten aanzien van China. Die macht dient ingezet om wederkerigheid in de toegang tot elkaars markten te garanderen.
Ten derde is China ook een ‘competitieve partner’ in de wereldeconomie waar de EU en China met elkaar wedijveren. Voor de EU dient die competitie plaats te vinden in een ‘open rules based’ multilateraal handelssysteem met een gemoderniseerde WTO. Dat vraagt een assertief EU-handelsbeleid.
Maar ten vierde is China voor Europa ook een ‘systemisch rivaal’ waar de Europese waarden belichaamd in de Europese democratie en sociale markteconomie ver af staan van de Chinese éénpartij-staat en de staatsgeleide economie.
Inzonderheid deze laatste dimensie vraag bijzondere aandacht van de wetenschappelijke wereld in de Europese Unie in het algemeen en ook in Vlaanderen.
Wetenschappelijke samenwerking tussen de Europese Unie en China dient aangemoedigd, evenals mobiliteit van onderzoekers en studenten, maar dit zonder af te dingen op de Europese waarden.
Specifiek gaat het dan om garanties over academische vrijheid, over voorkomen van spionage en diefstal van intellectuele eigendom, over gedwongen ‘tech en data’ transfer, over ‘responsible R&I’, …
Daarin dienen de lidstaten en de Europese Unie een aantal rode lijnen te trekken. En dat vraagt veel meer intern Europees overleg en ‘capacity and knowledge building’ over China als partner dan tot nu toe voorhanden is.
Alle vertegenwoordigers van de lidstaten engageerden zich daarom tot een veel grotere samenwerking ten einde ten aanzien van China met één Europese stem te spreken.
