Op initiatief van minister-president Kris Peeters en viceminister-president Ingrid Lieten heeft de Vlaamse Regering op vrijdag 18 oktober 2013 haar definitieve goedkeuring gegeven met betrekking tot het ontwerp van decreet tot oprichting van het publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigd “Agentschap Plantentuin Meise”. Het nieuwe Agentschap zal worden ondergebracht bij het beleidsdomein Economie, Wetenschap en Innovatie. De tekst van het ontwerpdecreet wordt nu overgemaakt aan het Vlaams parlement.
Overheveling Plantentuin
De overheveling van de Plantentuin naar Vlaanderen werd geregeld in een samenwerkingsakkoord dat op 17 mei jl. werd gesloten tussen de Vlaamse en de Franse Gemeenschap. De Vlaamse Regering heeft die afspraken nu omgezet en geconcretiseerd in een decreet, en geeft op die manier vorm aan een eigen Vlaamse instelling die vanaf 1 januari 2014 operationeel wordt en de taken en opdrachten van de Nationale Plantentuin van België overneemt.
Het Agentschap Plantentuin Meise zal zo in de plaats treden van zowel de Nationale Plantentuin van België (een federale wetenschappelijke instelling) als van de rechtspersoonlijkheid die bij deze instelling werd opgericht, en die ingevolge de afspraken van de vijfde staatshervorming worden overgedragen naar de Vlaamse Gemeenschap.
Vlaanderen krijgt er zo een wetenschappelijke instelling van wereldniveau bij. Met een collectie van 18.000 soorten planten, verspreid over verschillende serres, tuinen en arboreta behoort het 92 ha grote domein van Boechout tot de tien meest diverse tuinen ter wereld.
Het wetenschappelijk patrimonium – dat voornamelijk bestaat uit de verzameling levende planten en de bibliotheek – blijft eigendom van de federale staat, maar wordt voor onbeperkte tijd in bruikleen gegeven aan de Vlaamse Gemeenschap. Zo wordt vermeden dat de wereldvermaarde collectie versnipperd wordt.
Agentschap Plantentuin Meise
De taak van het op te richten Agentschap Plantentuin Meise situeert zich voornamelijk op het vlak van wetenschappelijk onderzoek. De Plantentuin is eveneens te beschouwen als een botanisch themapark of levend museum, en is in die zin een wetenschappelijk-culturele instelling. Naast de botanische component beschikt de Plantentuin over een aantal andere troeven, waaronder een recreatieve component (wandelaars en zachte groene recreatie) en een duidelijk historisch-culturele component via de ongeschonden historische onderdelen van een klassiek kasteeldomein.
Het decreet regelt de missie, opdracht en taken van het agentschap en formuleert op generieke wijze de bevoegdheden van het Agentschap. Bestuur en werking worden beschreven: samenstelling, aanstelling en werking van de raad van bestuur en van de wetenschappelijke raad, alsook van de dagelijkse werking. Het Agentschap Plantentuin Meise zal aangestuurd worden door een 9-koppige raad van bestuur die wordt bijgestaan door een wetenschappelijke raad bestaande uit vertegenwoordigers van de universiteiten van de Vlaamse en de Franse Gemeenschap, vertegenwoordigers van het wetenschappelijk personeel en buitenlandse experten.
Verder regelt het decreet de toewijzing aan het Agentschap van de personeelsleden, goederen, rechten en verplichtingen van de Nationale Plantentuin die door de Federale Staat werden overgedragen naar de Vlaamse Gemeenschap.
Het artikel maakt hierbij een duidelijk onderscheid tussen de personeelsleden, goederen, rechten en verplichtingen van de Federale wetenschappelijke instelling Nationale Plantentuin van België, enerzijds, en de personeelsleden, goederen, rechten en verplichtingen van het vermogen dat verbonden is aan de Nationale Plantentuin en dat rechtspersoonlijkheid geniet, anderzijds.
Wat de personeelsleden betreft, wordt het personeel van de wetenschappelijke instelling ambtshalve overgedragen naar de Vlaamse of de Franse Gemeenschap naargelang hun taalrol of taalstelsel. De overgang gebeurt met behoud van de administratieve en geldelijke rechten.
De partijen betrokken bij het samenwerkingsakkoord, hebben de intentie geformuleerd om de overdracht van de Nationale Plantentuin van België naar de Vlaamse Gemeenschap te realiseren met ingang van 1 januari 2014. Dat is ook de datum waarop het voorliggende decreet in werking zal treden.
Perscontact bij Luc De Serrano, 02 552 60 12, Woordvoerder van minister-president Kris Peeters en Lot Wildemeersch, 02 552 70 00, Woordvoerster van viceminister-president Ingrid Lieten.
