De Europese Commissie publiceerde op 18 januari een communicatie over een nieuwe strategie inzake Europese Universiteiten, en een voorstel van Raadsaanbeveling betreffende het bouwen van bruggen voor een doeltreffende Europese samenwerking op hoger-onderwijsgebied. Dit thema staat dinsdag 25 januari op de agenda van de informele vergadering van de Europese ministers van Onderzoek en Innovatie en Hoger Onderwijs, waar Vlaams minister Crevits België zal vertegenwoordigen.
Vlaanderen steunt het initiatief van Europese Universiteiten dat in 2019 uit de startblokken is geschoten en waar alle Vlaamse universiteiten aan deelnemen.
De Vlaamse Regering investeert sinds 2021 voor een periode van 2,5 jaar 4,8 miljoen euro in het versterken van onze Vlaamse sterkhouders binnen deze netwerken.
Deze strategie is bedoeld om alle universiteiten in Europa te ondersteunen en in staat te stellen zich aan te passen aan veranderende omstandigheden, te bloeien en bij te dragen tot de veerkracht en het herstel van Europa. In de strategie wordt een reeks belangrijke acties voorgesteld om de Europese universiteiten te ondersteunen bij het verwezenlijken van vier doelstellingen:
- Het versterken van de Europese dimensie van hoger onderwijs en onderzoek;
- De universiteiten als lighthouses van onze Europese manier van leven consolideren, met ondersteunende acties gericht op academische en onderzoeks-carrières, kwaliteit en relevantie voor toekomstbestendige vaardigheden, diversiteit, inclusie, democratische praktijken, grondrechten en academische waarden;
- De universiteiten bekrachtigen als belangrijke actoren van verandering in de tweeledige groene en digitale transitie;
- universiteiten te versterken als drijvende krachten achter de rol en het leiderschap van de EU in de wereld.
Concrete resultaten tegen midden 2024:
De Commissie wenst via vier vlaggenschipinitiatieven een nieuw kader voor Europese samenwerking te creëren:
- Uitbreiden tot 60 Europese universiteiten waarbij uiterlijk midden 2024 meer dan 500 instellingen voor hoger onderwijs betrokken zijn, met een indicatief budget uit Erasmus+ van 1,1 miljard euro voor 2021-2027;
- Wettelijk statuut voor allianties van instellingen voor het hoger onderwijs;
- Werken aan een gezamenlijk Europees diploma om de waarde van transnationale ervaringen te erkennen in de kwalificatie hoger onderwijs van studenten en administratieve rompslomp afbouwen;
- Europese studentenkaart opschalen ten behoeve van studentenmobiliteit.
Het voorstel van de Commissie voor een aanbeveling van de Raad heeft tot doel de Europese instellingen voor hoger onderwijs in staat te stellen nauwer en intensiever samen te werken, de uitvoering van gezamenlijke transnationale onderwijsprogramma's en activiteiten te vergemakkelijken, capaciteit en middelen te bundelen, of gezamenlijke graden toe te kennen.
Coördinatie van de inspanningen tussen de EU, de lidstaten, de regio's, het maatschappelijk middenveld en de hoger onderwijssector is essentieel om de Europese strategie voor de universiteiten tot een realiteit te maken. De Commissie nodigt de Raad, de lidstaten en de universiteiten uit om over deze beleidsagenda te discussiëren en samen te werken aan toekomstbestendige universiteiten.
