Het lijkt vaak moeilijk om voedselzekerheid te garanderen en daarbij ook de klimaatdoelstellingen te realiseren. De groeiende inzichten over de werking van microbiomen kunnen hier echter voor doorbraken zorgen en de doelstellingen voor zowel de voedselproductie als voor klimaatbeheersing realiseren.
Microbiomen zijn ecosystemen van micro-organismen die in interactie met hun omgeving die omgeving kunnen beïnvloeden.
De darmflora is misschien het meest in het oog springend microbioom, maar ook op onze huid, in de bodem, op planten, in wortels, op bladeren, kortom overal zijn dergelijke microbiële ecosystemen aanwezig. Deze ecosystemen hebben een veelzijdig potentieel.
Toepassingen
Het begrijpen van de werking van humane microbiomen opent de weg naar de ontwikkeling van toepassingen die aan een betere gezondheid kunnen bijdragen. In de landbouw ziet men een enorm potentieel van microbiomen als bodemverbeteraars, voor gewasbescherming, om de productie te verhogen, of in de veeteelt voor minder stikstofuitstoot, als probiotica, of voor een betere gezondheid van de veestapel. Er wordt verwacht dat microbiomen significant zullen bijdragen aan de ontwikkeling van een duurzame bio-economie.
Hoewel de verwachtingen om dit potentieel te verwezenlijken hoog zijn, moeten nog een aantal hordes genomen worden. De inzet op onderzoek om de complexiteiten van microbiomen te begrijpen blijft nodig. Deze inzichten moeten vertaald worden in nieuwe toepassingen die in veldproeven getest moeten worden.
Naast substantiële financiële steun, vereist dit dan weer coherente regulatorische kaders op nationaal en Europees niveau om markttoegang mogelijk te maken, en voedsel- en milieuveiligheid te garanderen.
Belangrijkste actoren
MicrobiomeSupport werd onder Horizon 2020 opgestart en bracht de belangrijkste actoren op gebied van microbioomonderzoek en -innovatie in de voedselketen samen. Het project heeft een belangrijke aanzet gegeven door onder andere de drempels voor toekomstig onderzoek te identificeren, beleidsaanbevelingen te doen, het in kaart brengen van het (internationaal) onderzoekslandschap en het aanleveren van richtlijnen voor onderwijs.
MicrobiomeSupport ondersteunt ook het International Bioeconomy Forum (IBF), een netwerk bestaande uit internationale (domein)organisaties, de nationale agentschappen en experten dat internationale samenwerking in de bio-economie wil stimuleren, onder meer door de focus op microbiomen in voedingsystemen.
Ons eigen Departement EWI leidt binnen MicrobiomeSupport het werkpakket “Coördinatie en Samenwerking ter Ondersteuning van een Duurzame Bio-economie” dat het IBF ondersteunt. Dit kadert binnen de ambitie om van Vlaanderen om een performante bio-economie te realiseren.
