Nieuwe Europese Commissie van start

Gepubliceerd op 02 december 2019

Ursula von der Leyen

Op 1 december 2019 ging, een maand later dan voorzien, de nieuwe Europese Commissie van start voor een periode van vijf jaar (2019-2024). Aan het hoofd staat Commissievoorzitter Ursula von der Leyen (Duitsland, EPP). Zij volgt daarmee de Commissie op van Jean-Claude Juncker (2014-2019).

Het nieuwe college van Commissarissen telt naast de Commissievoorzitter nog 26 leden (het VK duidde geen Commissaris aan). Binnen het college zijn acht vicevoorzitters aangeduid (verantwoordelijk voor de topprioriteiten in de politieke beleidslijnen), waaronder drie uitvoerende vicevoorzitters (met een dubbele functie).

De uitvoerende vicevoorzitters zijn verantwoordelijk voor een van de drie kernthema's op de agenda van de verkozen voorzitter (cf. speech von der Leyen voor het EP),

  • nl. de Europese Green Deal (Frans Timmermans, Nederland, S&D),
  • een Europa dat klaar is voor het digitale tijdperk (Margrethe Vestager, Denemarken, Renew Europe),
  • en een economie die werkt voor de mensen (Valdis Dombrovskis, Letland, EPP).

Op 9 en 10 september maakte de toekomstige voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, al de kandidaat-Commissarissen en hun portefeuilles bekend. Drie kandidaat-Commissarissen slaagden in oktober echter niet voor hun hoorzitting in het Europees Parlement, waardoor nieuwe kandidaten aangeduid moesten worden. Het Europees Parlement keurde uiteindelijk op 27 november 2019 de nieuwe Europese Commissie goed, waardoor deze uiteindelijk met een maand vertraging op 1 december uit de startblokken ging.

Onderzoek & Innovatie

Mariya Gabriel, Europees Commissaris bevoegd voor onder andere Onderzoek & Innovatie

De Commissaris die belast is met O&I is mevrouw Mariya Gabriel (Bulgarije, EPP). Haar exacte portefeuille is “Innovatie, Onderzoek, Cultuur, Onderwijs en Jeugd”. Zij werkt inzake O&I onder de sturing van uitvoerend vicevoorzitter Margrethe Vestager.

Aspecten van de opdracht inzake Onderzoek en Innovatie:

  • Onderhandelingen Horizon Europa afronden en uitvoering van het programma;
  • Investeringsstromen verzekeren richting disruptieve en doorbraak innovaties (via de Europese Innovatieraad);
  • Een ware Europese Onderzoeksruimte opbouwen met de lidstaten;
  • Onderzoeks-, beleids- en economische prioriteiten hand in hand laten gaan (o.m. via het werk aan de Horizon Europa missies en een bijdrage aan de nieuwe industriestrategie);
  • Volledige uitvoering van het Europese Universiteiten initiatief;
  • Internationale samenwerking in onderwijs, onderzoek en innovatie stimuleren.

Zie ook de opdrachtbrief.

Interne Markt & Industrie

Thierry Breton, Europees Commissaris bevoegd voor onder andere Interne Markt en Industrie

De Commissaris die belast is met Interne Markt en Industrie is de heer Thierry Breton (Frankrijk, EPP). Hij heeft als titel “Commissaris voor de Interne Markt”, maar dit omvat: industrie & interne markt, defensie-industrie en ruimtevaart, én de digitale economie en maatschappij. Hij moet als Commissaris dus ook de werkzaamheden op het gebied van de digitale eengemaakte markt bevorderen (cf. infra) en werkt onder de sturing van uitvoerend vicevoorzitter Margrethe Vestager.

Aspecten van de opdracht inzake Interne Markt en Industrie:

  • Vlotte functionering van de interne markt;
  • Bijdragen aan een omvattende langetermijnstrategie voor Europa’s industriële toekomst (een proces dat geleid zal worden door uitvoerend vicevoorzitters Marghrete Vestager en Valdis Dombrovski);
  • Alle aspecten van de Europese industrie moeten volledig bijdragen aan de doelstelling van een klimaatneutrale economie tegen 2050;
  • Het Actieplan Circulaire Economie moet bijdragen aan de industriestrategie;
  • Nieuwe KMO-strategie (een proces dat geleid zal worden door uitvoerend vicevoorzitters Marghrete Vestager en Valdis Dombrovski);
  • SME Envoy voor de Commissie aanduiden;
  • Dagdagelijkse functionering van de interne markt;
  • Gelijk speelveld opzetten voor de interne markt;

Zie ook de opdrachtbrief.

Digitalisering

De Commissaris die belast is met Digitalisering, of beter, de Digitale Eengemaakte Markt, is opnieuw Thierry Breton (Frankrijk, EPP). Hij heeft als titel “Commissaris voor de Interne Markt”, maar dit omvat: industrie & interne markt, defensie-industrie en ruimtevaart, én de digitale economie en maatschappij. Hij moet als commissaris dus de werkzaamheden op het gebied van de digitale eengemaakte markt bevorderen en zal (samen)werken onder de sturing van uitvoerend vicevoorzitter Margrethe Vestager.

Aspecten van de opdracht van Breton inzake digitale economie:

  • Bijdragen aan het werk rond het versterken van Europa’s technologische soevereiniteit;
  • Werken leiden rond een gecoördineerde Europese aanpak inzake Kunstmatige intelligentie (en de nieuwe Digital Services Act);
  • Een echte eenheidsmarkt voor cyberveiligheid opzetten (met opzet van een joint Cyber Unit);
  • Bijdragen aan een update van het Digital Education Action Plan.

Zie ook de opdrachtbrief.

Aspecten van de opdracht van Vestager inzake a Europe fit for the digital age:

  • Co-leiding van het werk inzake een nieuwe langetermijnstrategie voor Europa’s industriële toekomst, samen met de uitvoerende vicevoorzitter voor an Economy that Works for People (Valdis Dombrovskis);
  • Kruisbestuiving tussen de civiele, defensie en ruimtevaartindustrie;
  • Co-leiding van het werk rond een nieuwe KMO-strategie, samen met de uitvoerende vicevoorzitter voor an Economy that Works for People (Valdis Dombrovskis);
  • Coördineren van het werk rond een Europese aanpak van AI (in de eerste 100 dagen van het mandaat) – inclusief de menselijke en ethische implicaties;
  • Coördineren van het werk rond digitale platforms, als onderdeel van de nieuwe Digital Services Act;
  • Coördineren van het werk rond digitale belasting.

Zie ook de opdrachtbrief.

Staatssteun / Mededinging

Margrethe Vestager, blijft bevoegd voor Staatssteun en Mededinging

De Commissaris belast met Mededinging, en dus ook Staatssteun, is (en blijft) Margrethe Vestager (Denemarken, Renew Europe), tevens een van de drie uitvoerende vicevoorzitters.

Aspecten van de opdracht:

  • Versterken van afdwinging van mededinging in alle sectoren;
  • Evalueren en herzien van Europa’s mededingingsregels;
  • Voortzetten van het werk met de LS rond IPCEI;
  • Ontwikkelen van instrumenten en beleid om verstorende effecten van foreign state ownership en subsidies in de interne markt beter aan te pakken, als onderdeel van de industriestrategie;

Zie ook de opdrachtbrief.

Belgen in Europa

De Belgische Commissaris in de nieuwe Europese Commissie is Didier Reynders. Hij is verantwoordelijk voor Justitie (inclusief de rechtsstaat).

Tot slot ging op 1 december 2019 ook het mandaat in van Charles Michel, als nieuwe voorzitter van de Europese Raad. Hij zal de bijeenkomsten leiden van de Europese Raad en de drijvende kracht zijn achter de werkzaamheden ervan. Hij vertegenwoordigt, op het niveau van de Europese Raad, de EU ook wat betreft het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid.

Bronnen en meer informatie:

Karoline Van den Brande
Adviseur
Afdeling Strategie en Coördinatie

Dit kan je ook interesseren

15 maart 2024

Beslissingen Vlaamse Regering - Economie, Wetenschap en Innovatie (15 maart 2024)

O.a. wijziging reglementair kader Odysseusprogramma.
15 maart 2024

Flanders Technology & Innovation festival zet Vlaamse expertise tien dagen lang in de kijker

Deze middag werd in het Gentse Wintercircus het officiële startschot gegeven van het tiendaagse Flanders Technology & Innovation festival. Het technologie- en innovatiefestival moet de Vlaamse expertise in beide domeinen tien dagen lang in de kijker zetten.
15 maart 2024

Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Wetenschap en Innovatie (14 maart 2024)

Vraag om uitleg over de sluiting van een vestiging van het chemiebedrijf Celanese Corporation en over kmo's die moeilijkheden ervaren om geld te lenen bij de bank.

Blijf wekelijks op de hoogte

Wij brengen u wekelijks de laatste weetjes, publicaties en cijfers over economie, wetenschap en innovatie in Vlaanderen in uw mailbox.

Nieuwsgierig naar onze voorbije nieuwsbrieven? Bekijk hier ons archief.