Duidelijkheid
Minister van Innovatie Muyters maakt een nieuwe richtlijn die duidelijkheid moet scheppen over welke onderzoeks- en innovatieprojecten met mogelijke militaire toepassingen wel en niet overheidssteun kunnen krijgen. Onderzoek naar offensieve wapensystemen wordt expliciet uitgesloten.
Onderzoeken die passen in internationale, Europese of nationale defensieprogramma’s, en waar al een ethische toets is, kunnen wel ondersteund worden.
Alle andere dossiers zullen beoordeeld worden door een Ethisch en Strategisch Adviescomité.
Nieuwe richtlijn over financiering onderzoek met mogelijke militaire impact:
- geen offensieve wapens
- wel EU en internat programma’s
- bindend advies Ethisch Comité
Duidelijk en transparant
➡️ Lees meer: https://t.co/iJ6hVcXLWp pic.twitter.com/oPFr1x7bFf
European Defence Fund
De Europese Unie speelt een steeds grotere rol op vlak van defensie. Ook de geopolitieke situatie wijzigt aan een snel tempo met groeiende geopolitieke instabiliteit, uitdagingen op vlak van cybersecurity, terrorisme…
De Europese Unie heeft in dat kader een ‘European Defence Fund’ opgericht dat gericht is op financiering van onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten in het kader van een uniforme Europese defensiestrategie. Specifieke aandacht gaat naar synergie tussen civiele en militaire toepassingen.
Adviezen
In 1994 vaardigde de toenmalige Vlaamse Regering een richtlijn uit die aan het IWT beperkingen oplegde voor de financiering van onderzoeksprojecten met mogelijke militaire affiniteit. Nu bijna 25 jaar later is die richtlijn in de geëvolueerde context volledig gedateerd.
Op basis van adviezen van VARIO en het Vlaams Vredesinstituut, heeft de Vlaamse Regering aan minister Muyters de opdracht gegeven om een nieuwe richtlijn op te stellen die een duidelijk kader creëert voor overheidssteun.
Nieuwe richtlijn
De nieuwe richtlijn omvat drie onderdelen:
- 1. Uitsluiting offensieve wapensystemen
- De Vlaamse Regering wil de geopolitieke stabiliteit bewaren met oog voor proportie en wapenbeheersing. Zij sluit daarom alle goederen uit die beschreven worden in de Gemeenschappelijke EU-lijst van militaire goederen. Het gaat om vuurwapens, chemische en biologische wapens, munitie, bommen, rakketten en mijnen… zoals beschreven onder categorieën ML1, ML2, ML3, ML4 en ML7 a tot e.
- Onderzoeksprojecten uit deze categorieën zullen geen Vlaamse ondersteuning kunnen krijgen.
- 2. Steun zonder bijzondere voorwaarden
- Onderzoeksprojecten die vallen binnen de Europese programma’s (EDA, European Defence Fund, kaderprogramma’s, ESA…), federale militaire programma’s of internationale defensieprogramma’s met ons land als financierend partner én waarvoor al een ethische code geldt, zullen zonder advies van het Adviescomité steun kunnen krijgen. Indien er geen ethische code of controle voorzien is in het programma, wordt het dossier doorgestuurd naar het Ethisch en Strategisch Adviescomité voor een bindend advies. Fundamenteel onderzoek komt ook zonder bijkomende voorwaarden in aanmerking voor steun.
- 3. Steun na positief advies Ethisch en Strategisch Adviescomité
Ethisch en Strategisch Adviescomité
Voor alle andere categorieën op de Gemeenschappelijke EU-lijst kan wel Vlaamse ondersteuning geboden worden, tenzij het project uitgesloten wordt door een bindend negatief advies van een Ethisch en Strategisch Adviescomité. Dat comité wordt multidisciplinair samengesteld en beoordeelt of het project in overeenstemming is met de Vlaamse beleidsvisies op vlak van ethiek, veiligheid, Europese integratie, buitenlands beleid, wapenexport en economisch en innovatiebeleid.
Het comité wordt opgericht door het Agentschap Innoveren en Ondernemen en zal dossiers doorgespeeld krijgen door de dossierbehandelaars van het Hermes Beslissingscomité die alle steunaanvragen beoordeelt. Over de adviezen van het Adviescomité zal gerapporteerd worden aan de regering en het parlement.
Vlaams minister van Innovatie Philippe Muyters:
"Vlaanderen zegt heel duidelijk neen tegen offensieve wapensystemen. We pleiten ervoor om conflicten prioritair op te lossen door overleg en redelijkheid. Tegelijk willen we dat onze Vlaamse bedrijven, net zoals in de rest van Europa, kunnen deelnemen aan programma’s waar een consensus over is."
"Ook gemengde projecten, die dus een toepassing hebben in de civiele maatschappij, moeten door Vlaanderen ondersteund kunnen worden. De toets van het Ethisch en Strategisch Adviescomité is daarbij cruciaal."
"Het Comité zal samengesteld worden uit mensen met een diverse achtergrond, zodat alle noodzakelijke elementen in de overweging meegenomen worden."
"Met deze nieuwe richtlijn komen we tegemoet aan de adviezen van VARIO en het Vredesinstituut. Ze waren op de essentiële lijnen gelijklopend en onderstrepen de nood aan een duidelijk kader en ethische toets voor de ondersteuning van projecten met een mogelijke militaire toepassing. Dat kader zal er voortaan zijn.”
