Zeewetenschappers uit gans Europa kwamen op 12 en 13 oktober bijeen in Oostende ter gelegenheid van de EurOCEAN 2010 Conferentie. Uit het einddocument, de “Ostend Declaration”, blijkt alvast hoe de grote uitdagingen en kansen van het maritieme continent Europa optimaal kunnen worden benut in de volgende decennia.
Observeren en monitoren van de toestand van de zeeën is essentieel
“De zeewetenschappelijke gemeenschap heeft de belangrijkste uitdagingen voor de nabije toekomst geïdentificeerd”, stelde Lars Horn (voorzitter Marine Board-ESF) bij de formele overhandiging van de Ostend Declaration aan Máire Geoghegan-Quinn, EU-Commissaris voor Onderzoek, Innovatie en Wetenschap. “In gans Europa zetten onderzoekers zich gezamenlijk in om het beheer van gezonde en rijke zeeën te onderbouwen en waar nodig, hun toekomst te helpen vrijwaren. Bij die acties is het observeren en het monitoren van de toestand van de zeeën essentieel”.
Máire Geoghegan-Quinn verwelkomde de Ostend Declaration “als een stimulans om met nieuwe ideeën het zeeonderzoek te innoveren en zo de uitdagingen aan te gaan waarvoor onze zeeën en oceanen zich gesteld zien.” Ze wees ook op het feit dat “bij het vooropgestelde doel om 3% van het Bruto Europees Product (BEP) te besteden aan onderzoek, 3,7 miljoen nieuwe jobs en 800 miljard EUR bijkomend BEP kunnen worden gecreëerd tegen 2025.” “Ik ben er van overtuigd dat marien en maritiem onderzoek en technologie hierin een belangrijke rol kunnen spelen, en dat de vernieuwingen van morgen geïnspireerd zijn op fundamenteel onderzoek van vandaag”.
Geïntegreerd Europees Oceaan Observatie Netwerk
Volgens Lars Horn “…wordt de rol van de oceanen in onze globale samenleving nog te zeer onderschat en moet het mariene en maritieme onderzoek in Europa nog beter worden gestroomlijnd via gezamenlijke, grensoverschrijdende samenwerkingsprogramma’s. Deze taak is immers té groot voor elk land apart. De Ostend Declaration roept ook op om werk te maken van een geïntegreerd Europees Oceaan Observatie Netwerk dat beantwoordt aan de huidige maatschappelijke noden en ondersteuning biedt aan de belangrijkste beleidsinitiatieven. Bovendien moet de mariene onderzoeksgemeenschap, om succesvol te zijn, zijn data, informatie en kennis delen met zijn Europese buren en met de wereldgemeenschap van onderzoekers, inclusief die in derdewereldlanden. Tenslotte mogen we niet uit het oog verliezen dat onderwijs en opleiding van een volgende generatie wetenschappers cruciaal is om de positie die Europa nu bekleedt in de oceanografie, te bestendigen.”
Tijdens de tweedaagse EurOCEAN 2010 Conferentie kregen de aanwezigen een actueel overzicht van de belangrijkste uitdagingen en verwezenlijkingen in het marine en maritieme onderzoek en technologie, en lichtten topsprekers toe hoe zij een “Blauwe toekomst” voor Europa zien. De Ostend Declaration, die tijdens de conferentie formeel werd goedgekeurd, is het resultaat van een intensief voorbereidend proces, een open digitale consultatieronde vóór en actieve discussies tijdens EurOCEAN 2010. Dit proces liet toe een consensus te bereiken binnen de ruimere gemeenschap van vorsers, beleidsmakers en andere betrokkenen en bij de 430 deelnemers van de conferentie.
Nood aan een sterke onderzoeksgemeenschap en lange-termijn oceaan metingen
Tijdens de openingssessie van EurOCEAN 2010 had Maria Damanaki, Europees Commissaris voor Maritieme Zaken en Visserij, eerder al de potenties van mariene innovatie in de schijnwerpers geplaatst: “Economische groei kan vanuit de zeeën worden gestimuleerd, net als het creëren van nieuwe jobs. Om hiervoor de nodige kennis beschikbaar te hebben, is er nood aan een sterke onderzoeksgemeenschap en lange-termijn oceaan metingen”.
Ook Ingrid Lieten, Vlaams Minister van Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding beaamde dit en steunt de Ostend Declaration, hierbij het belang erkennend van de zee en de zeewetenschappen voor de Vlaamse kennismaatschappij en –economie.
Sabine Laruelle, federaal Minister voor Wetenschapsbeleid, drukte het zo uit: “De lange traditie in de ondersteuning van de mariene wetenschappen door het Federaal Wetenschapsbeleid (BELSPO) wordt voortgezet. Sinds meer dan 40 jaar al worden er onderzoeksprogramma’s geïnitieerd en uitgevoerd met betrekking tot de zeewetenschappen met vooral de nadruk op onze Noordzee. In deze onderzoeksprogramma’s nemen onderzoekers deel van zowel het Noorden als van het Zuiden van ons land. Deze programma’s staan ook open voor de deelname van buitenlandse onderzoekers. Het belang dat gehecht wordt aan de internationale samenwerking op gebied van de zeewetenschappen wordt eveneens onderstreept door de deelname van BELSPO aan de mariene ERANET projecten. Deze projecten zullen een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de Joint Programming Initiative. Binnen onze federale wetenschappelijke instellingen is ook een hele expertise opgebouwd in de mariene wetenschappen. De Beheerseenheid van het Mathematisch model van de Noordzee, een departement van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, heeft meer dan 30 jaar lange ervaring in het modelleren, observeren en beheren van onze mariene wateren. Op het gebied van oceaan observatie dragen zij reeds actief bij aan verschillende internationale en Europese initiatieven zoals EMODNET, Myocean/GMES, Eurogoos, ...”.
De EurOCEAN 2010 Conferentie in Oostende bouwt verder op het succes van eerdere edities in Aberdeen (2007) en Galway (2004). EurOCEAN 2010 was een organisatie in het kader van het Belgische voorzitterschap van de Europese Unie in nauwe samenwerking met de Marine Board van de European Science Foundation.
Bron en meer info: www.eurocean2010.eu
