Waar gingen Antwerpenaren aan dood?

Tussen 1820 en 1946 stierven in de havenstad Antwerpen bijna een half miljoen personen, gaande van mensen die in de stad woonden, er toevallig waren of op doorreis.

Een unieke handgeschreven bron die bewaard wordt in het stadsarchief Antwerpen biedt de kans inzicht te krijgen in de omstandigheden van hun overlijden. Van al die overledenen zijn, naast hun doodsoorzaak, gegevens zoals hun naam, leeftijd, burgerlijke staat en beroep bijgehouden in een apart register.

Met hulp van bereidwillige burgers zullen onderzoekers van de universiteiten van Antwerpen en Gent die persoonsgegevens digitaliseren en in een grote elektronische databank verzamelen om zo de gezondheidsontwikkelingen doorheen de tijd te bestuderen.

Burgers kunnen deelnemen aan elke fase van dat wetenschappelijk onderzoek, van de invoer van de gegevens in de databank tot de analyse en de communicatie ervan. Zoveel gegevens over de gehele bevolking over zo'n lange tijd in een cruciale periode waarin de levensstandaard en de geneeskunde enorm verbeterden en de doodsoorzaken sterk veranderden, is immers uniek, niet alleen voor België maar ook internationaal.

Aan de hand van de databank zullen burgers en onderzoekers in kaart kunnen brengen wat de gezondheidsverschillen waren tussen jong en oud, man en vrouw, gehuwd en ongehuwd, arm en rijk, maar ook tussen migranten en autochtonen, en tussen bewoners van het centrum van Antwerpen en de buitenwijken.

Hoe evolueerden die verschillen in de tijd? Wie profiteerde het eerst van de economische en medische vooruitgang? Welke sociale groepen waren het kwetsbaarst, en bleven dat het langste? Waar teisterden cholera en pokken het meest? Wie waren de slachtoffers van kanker? En welke inwoners stierven ten gevolge van moord of doodslag?

De databank wordt een goudmijn voor een brede waaier aan wetenschappers, maar ook voor genealogen, heemkundigen en alle geïnteresseerden in gezondheid en geschiedenis.

Om het brede publiek zo nauw mogelijk te betrekken, worden activiteiten in heel Vlaanderen georganiseerd.  

Contact

Isabelle Devos, Ugent, Isabelle.Devos@ugent.be