EU Green Deal
Op 11 maart 2020 werd een nieuw Actieplan voor een circulaire economie gepubliceerd: “Voor een schoner en concurrerender Europa.”
Dit is een update van het eerste actieplan dat werd gepubliceerd in december 2015 en waarvan de 54 maatregelen zijn of worden uitgevoerd.
Het nieuwe Actieplan bevat 35 wetgevende en niet-wetgevende initiatieven, die allen opgestart worden tussen 2020 en 2023 en heeft drie doelstellingen:
- Concurrentievermogen van de Europese industrie versterken
- Consumenten machtiger maken
- De natuurlijke omgeving beschermen
Het Actieplan is een essentiële bouwsteen van de EU Green Deal, Europa’s nieuwe agenda voor duurzame groei, die streeft naar klimaatneutraliteit, bescherming van natuurlijk kapitaal en versterkte competitiviteit.
Verdubbeling
Vandaag is onze economie sterk lineair. Slechts 12% van materialen en hulpbronnen blijven in de kringloop, met negatieve economische en ecologische consequenties.
Het actieplan streeft naar een verdubbeling van circulair gebruik van materialen in de komende 10 jaar en naar een vermindering van de voetafdruk van de Europese consumptie. Het Plan wordt gezien als een belangrijk onderdeel van de Europese Industriestrategie, die de Europese industrie op weg moet zetten naar een groene, klimaatneutrale en digitale transformatie.
Initiatieven
Het plan bevat een reeks onderling samenhangende initiatieven, om ervoor te zorgen dat circulaire modellen de norm worden.
- Men wil een sterk en coherent productbeleidskader tot stand brengen waarmee duurzame producten, diensten en bedrijfsmodellen de norm worden en consumptiepatronen zodanig veranderen dat afvalproductie al bij voorbaat wordt vermeden.
- Geïntegreerde strategische aanpak van waardeketens van belangrijke producten
- Daarnaast worden maatregelen genomen om afval te verminderen en ervoor te zorgen dat de EU beschikt over een goed functionerende markt voor secundaire grondstoffen van hoge kwaliteit.
- Het vermogen van de EU om de verantwoordelijkheid voor haar afval op zich te nemen, zal worden versterkt.
- Het plan schenkt aandacht aan de socio-economische dimensie van de omslag naar een Circulaire Economie
- Er worden acties voorbereid binnen de sectoren die de meeste grondstoffen gebruiken en waar het potentieel voor circulariteit hoog is zoals electronica/ICT, batterijen en voertuigen, verpakkingen, kunststoffen, textiel, bouw en voeding
Vlaanderen
Dit Europees Actieplan is van groot belang voor Vlaanderen, omdat het via geharmoniseerde wetgevende regels en stimuli de nodige verdere stappen zet en zorgt voor duidelijkheid en voorspelbaarheid.
Dit moeten zorgen voor een meer gelijk speelveld op de Europese interne markt en zelfs in een mondiale markt, waardoor alle actoren in de waardeketen aan dezelfde ambitieuze regels onderhevig zijn op vlak van het sluiten van kringlopen, dematerialisatie en afvalbeleid en hen tijdig nieuwe kansen voor innovatie worden geboden. Implementatie en handhaving is hier vanzelfsprekend een onmisbaar sluitstuk.