Vlaanderen heeft een sterk ecosysteem rond gezondheid-gerelateerd onderzoek en innovatie, waarbij de complementaire expertise van de verschillende onderzoeksinstellingen (VIB, imec, ITG en VITO naast de vijf universiteiten), de vier universitaire ziekenhuizen, de genetische centra, bedrijven en clusterorganisaties, elk met diverse gelinkte expertisedomeinen een centrale rol spelen.
EWI zet ook in op top-onderzoeksinfrastructuren voor om het ecosysteem voor biomedische onderzoek en innovatie te versterken. In dit kader neemt ELIXIR een bijzondere plaats in. ELIXIR coördineert grote Europese databanken die life sciences data opslaan, om deze data breed toegankelijk te maken voor verdere onderzoeksdoelstellingen. ELIXIR is een belangrijke partner en drijvende kracht bij de ontwikkeling van 1+MG, de Genomic Data Infrastructure (GDI), de European Health Data Space, het COVID-19 Data Platform en andere initiatieven die data uit de life sciences voor onderzoeksdoelstellingen met elkaar willen verbinden.
Vlaanderen richtte in 2021 de Speerpuntcluster MEDVIA op, die in november 2022 gelauwerd werd als best innovation practice. Medvia is een platform waar profit en non-profit elkaar ontmoeten om unieke innovaties in de gezondheidszorg te bevorderen door samenwerking tussen bedrijven, kenniscentra, universiteiten, ziekenhuizen en andere gezondheidszorginstellingen te stimuleren en te ondersteunen. De Speerpuntcluster zal zich focussen op de ontwikkeling van innovatieve toepassingen, gebaseerd op de convergentie van technologieën die de gezondheidszorg ingrijpend zullen veranderen en die de evolutie naar preventief gezondheidsmanagement zal stimuleren.
Om de opname van innovaties te stimuleren werd het interdepartementale (Departementen EWI, WVG en Buitenlandse Zaken) initiatief Flanders’ Care opgezet. Flanders’ Care 4.0 wil de drijvende kracht zijn om Vlaanderen tegen 2025 beste in Europa te maken voor de ontwikkeling en duurzame implementatie van innovatieve toepassingen in de zorg- en welzijnssector.
Dankzij dit breed ecosysteem is Vlaanderen een topregio op gebied van biomedisch onderzoek en innovatie met een sterke biotech- en farmaceutische industrie. Hierop bouwend en inzetten op de convergentie met digitalisering en engineering zal innovatie op gebied van gezondheid en zorg stimuleren en bijdragen tot een transformatieve socio-economische doorbraak die Vlaanderen ‘Welvarender, Weerbaarder en Wervender te maken.
De transformatie houdt in dat de gezondheidzorg gepersonaliseerd, preventief en participatief zal zijn. Het groeiend inzicht in wat gezondheid en ziekte bepaalt, is de basis van de ontwikkeling van gepersonaliseerde geneeskunde en preventieve gezondheidsmanagement.
Dit model is gebaseerd op toegang tot data over gezondheid, gekoppeld aan genoominformatie. In dit model staat het individu centraal en kan actief bijdragen tot het eigen gezondheids- en welzijnsmanagement (zie Gepersonaliseerde geneeskunde).
De onderzoek en innovatie sterktes in Vlaanderen worden ook ingezet in het kader van pandemiebestrijding en -paraatheid. Het Departement EWI is een actieve speler in het Europees project BE READY (zie Pandemische paraatheid).
De relancemiddelen van het Europees herstel- en veerkrachtfonds werden ook ingezet om het O&I ecosysteem op gebied van gezondheid te versterken (zie Vlaamse Veerkracht projecten).
